Eerder met pensioen in Nederland
71 jaar en 9 maanden. Tot die leeftijd kan ik volgens de overheid prima aan het werk. Daarna heb ik recht op AOW (hier zie je gemakkelijk jouw AOW-leeftijd). Dat is nog 39 jaar. Ontmoedigend. Zelf voel ik me – midden dertig – al regelmatig wat oud worden. Ook lijk ik te lijden aan chronisch tijdsgebrek. Er is zoveel leuks te doen! Daarom wil wil ik liever eerder met pensioen. Maar kan dat?
update februari 2019 – dit was één van mijn eerste artikelen op deze website, ik heb het artikel nu opgefrist en uitgebreid!
In mijn beroep is 72 een behoorlijke leeftijd. Als ik op kantoor om mij heen kijk zie ik nauwelijks collega’s boven de 50. Ik weet niet of ik op mijn 70ste de nieuwe generaties aan techniek nog bij kan (en wil?) houden. En eerlijk gezegd: ik denk dat ik op een gegeven moment ook mijn leven anders wil indelen. Beetje cider brouwen, beetje wandelen, beetje tuinieren en veel schrijven.
Dat klinkt saai, weet je zeker dat je dat wilt?
Ja, mijn eigen tijd kunnen indelen is een droom van me. Ik ben altijd druk met projecten (zoals deze website) en kom continu tijd tekort. Eerder met pensioen klinkt best goed.
Mrmoneymoustache (what’s in a name?) heeft dé ‘eerder met pensioen’-internet klassieker geschreven ‘The shockingly simple math behind early retirement‘. Aanradertje. Het is alleen wel heel Amerikaans.
Hoe zit dat voor Nederlanders? Het is hier misschien iets complexer, want Nederland kent AOW en verplichte pensioenopbouw. Dat maakt het minder overzichtelijk, maar daarom niet meteen onmogelijk!
Ik ga een poging doen om één en ander uit te zoeken.
Inhoudsopgave
Uitgangspunten om eerder met pensioen te kunnen
Alles (inclusief leeftijd ?) een beetje afgerond om het overzichtelijker te maken.
- Leeftijd 30 jaar.
- Uitgaven per maand € 2.500.
- Doeldatum om te kunnen stoppen met werken: 50 jaar.
- Ongeveer een gemiddeld gezinsinkomen: ±€60.000 per jaar.
- € 5.000 bruto per maand, is zo’n € 3.500 netto
- 8% pensioenbijdrage
- Dood, ergens rond mijn 100ste.
Met 20 jaar de tijd moet je ongeveer 40% van je inkomen sparen om daarna van de rendementen te kunnen leven. Je hebt dan 25x je jaaruitgaven als vermogen – de 25x (spreek uit ‘vijfentwintig-iks’) regel (voor de wizzkids).
Op basis van van deze regel is het benodigde belegde vermogen € 750.000. Daarna kan je jezelf oneindig € 2.500 per maand betalen. Dit bedrag onttrek je maandelijks aan dividend en koerswinst.
Je hebt minimaal € 750.000 belegd vermogen nodig voor het Amerikaanse scenario: geen sociaal vangnet én een eeuwige horizon (dan ga je dus dood met € 750.000 op de bankrekening). Iets meer is beter, want dat maakt je flexibeler.
AOW, pensioen en eerder stoppen met werken
In Nederland bouw je AOW op. Precies 2% per jaar in de 50 jaar voor je AOW leeftijd. Ook bouw je, als je in loondienst bent, een pensioen op. De hoogte daarvan verschilt en kan je bekijken op mijnpensioenoverzicht.nl. Die site is sowieso een bezoekje waard.
AOW en pensioen samen maken voor een substantieel vangnet, waardoor een eeuwigdurende portefeuille minder belangrijk is. Zelf vind ik het niet erg dat rond mijn 90ste niet mijn hele vermogen nog intact is. Tegen die tijd geef ik niet zoveel meer uit. AOW + pensioen + overgebleven vermogen zal de basis wel dekken, zo richting mijn honderdste verjaardag. Samengevat:
- Over 20 jaar: stoppen met werken, geen inkomen en pensioenopbouw meer – AOW opbouw gaat gewoon door
- Over 37 jaar: Pensioen vanaf ±67 €1.500 bruto/mnd – op basis van nog 20 jaar opbouw
- Over 42 jaar: AOW vanaf ±72 €1.600 bruto/mnd – 100% minimumloon
Eerder met pensioen voor een ‘normale’ Nederlander
De jaren tussen 50 en 67 zijn financieel het zwaarste. Dan ben ik gestopt met werken. Maar ik krijg dan nog geen AOW of pensioen. Echter ik verwacht wel veel uit te geven. Midden-in-het-leven, enzo. Denk aan studerende kinderen, vakanties en hobbies. In deze jaren heb ik een gat van € 2.500 per maand (nul inkomen, € 2.500 uitgaven).
Vanaf 67 komt mijn pensioen me helpen. Volgens de rekentool van mijn pensioenfonds bouw ik op tot € 1.300 netto pensioenuitkering per maand. Daarna hoef ik mijzelf nog ‘maar’ € 1.200 per maand te betalen. Het benodigde vermogen daarvoor is € 360.000. 25 jaar * 12 maanden * € 1.200 * 25.
Om nog € 360.000 vermogen te hebben op mijn 67ste (pensioenleeftijd) heb ik € 525.000 belegd vermogen nodig op mijn 50ste. Dan kan ik 4% onttrekken voor € 1.750 per maand en nog eens € 750 interen op mijn vermogen. Ik ‘eindig’ dan met € 372.000 op mijn 67ste. Genoeg om voor de rest van de rit mijn AOW en pensioen aan te vullen.
Daarna wordt het alsmaar makkelijker. Zodra de AOW erbij komt op mijn 72ste hoef ik nauwelijks aan te vullen om € 2.500 per maand uit te kunnen geven. Ook verwacht ik naarmate ik ouder wordt minder uit te geven. De dure jaren zitten vaak voor je 70ste verjaardag. Het Nederlandse ziektekosten systeem helpt daarbij enorm.
Het ‘eerder met pensioen’-plan
Op basis van het rekenwerk zou mijn pensioenplan er zo uitzien:
- Op mijn 50ste nodig: € 525.000
- € 1.750 per maand opbrengst (uitgaande van 4%)
- € 750 per maand ‘opeten van vermogen’
- Over op 67ste: € 372.000
- € 1.200 per maand opbrengst
- € 1.300 pensioenuitkering
- En vanaf mijn 72ste (nog € 372.000 vermogen)
- € 1.200 per maand opbrengst
- € 1.200 AOW
- € 800 pensioenuitkering (bruto-netto wordt fors slechter nadat AOW erbij komt, helaas)
Vanaf mijn 72ste zou ik een overschot hebben. Een deel van mijn vermogen is dan niet aangesproken. Maar de rendementen daarop heb ik niet meer nodig voor mijn € 2.500 per maand. Kan ik een bootje kopen, ofzo. Geeft ons ook de financiële ruimte om de kinderen te helpen.
Is eerder met pensioen op je 50ste haalbaar?
Als ik zou sparen om de benodigde € 525.000 op te potten ziet het er slecht uit. Bijna € 2.200 per maand sparen, vanaf je 30ste verjaardag tot je 50ste verjaardag. Dat gaat niet lukken. Niet zonder over te gaan op water en brood en te leven in een piepklein appartementje. Mevrouw Thinkingbig zou daar wat van vinden.
Ik heb méér rendement nodig, zodat ik minder hoef in te leggen. Beleggen speelt hierin een grote rol. Met een lange termijn rendement van 7% op aandelen (lees dit stukje op fool.com eens, mooie inzichten) brengt € 1.000,- per maand inleggen in de komende 20 jaar een eindsaldo van ongeveer € 510.000 op (let op: meer rendement betekent altijd meer risico! Al mijn belegde geld kan ik ook verliezen).
Net niet genoeg om mijn scenario van € 2.500 per maand te halen. Één of twee loonsverhogingen in de komende twintig jaar zijn dus noodzakelijk, of een paar maanden wat minder uitgeven. Dat gaat allebei lukken.
Eerder met pensioen in Nederland is haalbaar, mits we er vol voor gaan. Een twintig jaren plan. Betekent wel dat we onze uitgaven in de gaten moeten houden. Maar geld uitgeven en gelukkig zijn gaan niet hand in hand.
Het gaat om kunnen stoppen, niet om stoppen
Vergeet niet dat niemand je dwingt om te stoppen als je een plan zoals dit oppakt. Maar als je niets doet wordt je wél gedwongen om te blijven werken. Je kan maar beter voor jezelf de keuze mogelijk maken, stukje vrijheid.
Straks begin ik hieraan maar lukt het me niet om voldoende belegd vermogen te hebben? Had ik dan niet beter gewoon alles kunnen uitgeven?
Stel je begint aan bovenstaande pensioenplan en je bouwt vermogen op, maar het blijkt niet genoeg om op je 50ste te stoppen. Ben je dan beter of slechter af dan mensen die hier nooit aan begonnen zijn?
Je kan vrijwel zeker een paar jaar eerder met pensioen…
Voor de liefhebber een overzicht in excel.
Pijnlijk detail is dat geld dat je investeert aan het begin van je opbouwfase het meeste rendeert (want de langste horizon), maar wanneer verdien je doorgaans het meest? Juist ja.
Wil je niks missen en altijd de nieuwste informatie hebben over eerder met pensioen gaan? Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief:
12 thoughts on “Eerder met pensioen in Nederland”
Hoi
Wanneer je tussen 50 en 67 je vermogen opeet (12×750) gaat je safe withdrawal ook naar beneden. Om je levensstandaard aan te houden moet je jaarlijks toch steeds meer opeten? Heb je daar in je berekening rekening mee gehouden?
Leuk artikel 🙂 Goed om er nu al mee bezig te zijn en jezelf een doel te geven!
Ik moet wel toegeven dat ik het allemaal wat minder rooskleurig bekijk. Binnenkort gaat de vermogensbelasting veranderen en ga je al veel mee betalen. Je moet ook rekening houden met inflatie over de tijd.
Daarnaast kan wet en regelgeving zomaar veranderen. Zou me niets verbazen als AOW straks afgeschaft wordt voor mensen met een groot eigen vermogen. We gaan links of rechtsom waarschijnlijk wel extra afgestraft worden voor het feit dat we nu bewust met geld om gaan.
Desalniettemin een mooie stip op de horizon om naar toe te werken! Ik kan op dit moment helaas maar 20% investeren. In je eentje ben je alleen al aan huur zo’n 40% van je inkomen kwijt. Daar komt internet, auto, verzekeringen, etc bij..
Ik ben bang dat 50 voor mij geen haalbaar doel is, of mijn leven moet op korte termijn flink veranderen. Maar eerder stoppen, daar ga ik sowieso voor!
Mooi stuk!
enig idee wat nu over de totale periode dat je bezig bent met indexbeleggen je gemiddelde rendement is? Benieuwd of je de 7,2% haalt met enkel het indexbeleggen.
Ik ben inmiddels bijna vier jaar onderweg, maar alle vier waren het uitstekende beursjaren. Mijn gemiddelde rendement zit daardoor ver boven de 7%. VWRL alleen al is in 3 jaar van €60 naar €78 gestegen.
Dat zal naar beneden bijstellen over tijd verwacht ik.
De dividend portefeuille doet het ook goed.
Dat zal ook nog wel inzakken denk ik ?
Vergeet ook de vermogensbelasting niet… Om
6% rendement te halen, moet je, simpel gezegd, +/- 7,2% halen.
Klopt, al valt de impact van VRH wel mee op het grote plaatje. Afhankelijk van je asset class keuzes natuurlijk. Deze post staat op mijn lijstje om komende maanden grondig te herzien en uitbreiden. Ik heb veel geleerd over schrijven en investeren sindsdien, dus ik denk dat een beter artikel haalbaar is 🙂
Bedankt voor je reacties, leuk dat je wat laat horen!
Geen dank. Lees veel van dit soort blogs (ben ook actief bezig met FO), maar deze heb ik net gevonden en “past” beter dan de meeste bij hoe ik er in sta. Jij bedankt dus 🙂
FIRE komt overwaaien vanuit de VS, maar in de Nederlandse situatie is wat hier FO heet eerder haalbaar dan in de VS. Ja, wij hebben de VRH, maar daar staan AOW, pensioen én (zeer belangrijk!) vele malen lagere kosten voor gezondheidszorg tegenover. Echt, als je die Amerikaanse artikelen en blogs leest, het Zwaard van Damocles voor elke gepensioneerde is daar de gezondheidszorg en de kosten die hieraan verbonden zijn. Vrijwel niet te plannen, dus hier moet veel marge voor worden ingebouwd.
In Nederland is het zaak de tijd tot je AOW en pensioen te overbruggen. Als je dan nog een redelijk bedrag over hebt en je hypotheek (zo’n beetje) is afbetaald, dan zit je feitelijk gebakken. Mooi overzicht hierboven.
Geen dank. Jij bedankt voor je blog 🙂 Ik volg er meerdere, net toevallig hier geland. Heb het idee dat jouw kijk goed past bij hoe ik er in sta, vandaar dus.
FIRE komt dan wel uit de VS, maar ik denk dat FO, zoals we het hier dan noemen vaak, in Nederland beter haalbaar is. Ja, wij hebben de VHR, maar daar staan tegenover de AOW, pensioen en, zéér belangrijk, de vele malen goedkopere gezondheidszorg. Amerikanen moeten veel meer marge inbouwen voor de compleet geschifte kosten die ze mogelijk voor hun kiezen krijgen op latere leeftijd bij ziekte.
Natuurlijk, het is nog steeds veel geld, maar zoals jij hierboven laat zien, zorgt een andere kijk (VS: overbruggen early retirement – death, NL: overbruggen FO – AOW en pensioen) voor een compleet ander financieel plaatje. FO komt zo een stuk dichterbij.
ik was je post aan het herlezen. Ik ben nieuwsgierig. Hoe heb jij precies “gegokt” hoeveel je pensioen is als je maar 20 jaar opbouw hebt?
Mijn pensioenaanbieder heeft in hun inlogomgeving daar een verrassend goede tool voor. Kan ik ook bijvoorbeeld uitrekenen hoe het eruit ziet als ik ze vanaf 60 jaar laat uitkeren. Of juist later. Etc.
De moeite waard om eens in te loggen op de digitale omgeving van je aanbieder!
Ah, dat is mooi!
Helaas is mijn digitale omgeving minder rijk. Ik kan wel kijken wat de impact is als ik op mijn 60sts stop en vanaf die leeftijd laat uitkeren. Maar de tool kan niet overweg met bijv. op 55ste stoppen met werken/opbouwen en vanaf 60ste laten uitkeren (eerder dan 60 uitkeren is niet mogelijk)
Nou ja, ik zal het dan maar moeten doen met een ‘educated guess’
inderdaad, de Amerikaanse FIRE calculatoren zijn niet echt op onze situatie toegespitst. Pensioen/AOW + op eten geeft een heel ander beeld.
Ik zou graag mijn eigen gegevens in jouw Excel willen invoeren. Kan dat? Wil eens kijken of dit hetzelfde FIRE bedrag oplevert als wat ik zelf heel grof inschat
Comments are closed.