Wat is Financiële Onafhankelijkheid?
Wat zou je doen als je de rest van je leven niet meer afhankelijk bent van je baan? Wil je leren schilderen? Wil je je huis opknappen? Lange wandelingen maken? Misschien wil je kansarme jongeren helpen? Het is voor de meeste van ons een bijna onbeantwoordbare vraag. We hebben simpelweg niet de ruimte om ons deze situatie voor te stellen. Het is dagdromen.
Ik denk van niet. Ik denk dat je financieel onafhankelijk kan worden, en deze dagdroom waar kan maken. Wat is Financiële onafhankelijkheid? Niet meer hoeven werken om jouw leven te betalen. De ruimte om te doen wat je hart zegt dat je zou moeten doen.
Ik heb ‘hoeven’ en ‘jouw’ benadrukt omdat dat de kernwoorden zijn. Financiële onafhankelijkheid is de mogelijkheid om te kiezen. Wanneer je inkomsten uit vermogen groter zijn dan je uitgaven, dan ben je Financieel Onafhankelijk. ‘FO’, of op z’n hip-Engels ‘FI’.
Natuurlijk hebben jouw keuzes impact op jouw leven. Daarom kiezen de meeste FO-ers ervoor om zuinig te leven. Een goedkope levensstijl is makkelijker te financieren uit vermogen. Je hebt minder nodig.
Inhoudsopgave
Zo wordt je Financieel Onafhankelijk
Je wordt financieel onafhankelijk met geduld. Heel veel geduld, voor de meeste van ons. Het doel is om vermogen te vergaren door arbeid, en dan uiteindelijk van het rendement op dat vermogen te leven.
De 4% regel
De hoeksteen van het FO-denken is de 4% regel. De wat? De 4% regel stelt dat je op lange termijn ongeveer 4% van je vermogen per jaar kan opnemen, zonder dat daardoor je totale vermogen krimpt. Veilig Opneembaar Vermogen (VOV). Je opname wordt gecompenseerd door het rendement.
Hoe dan?
Door je vermogen te investeren. Populair zijn bijvoorbeeld aandelen, vastgoed, goud, leningen en recentelijker cryptocurrency. Wij proberen al deze investeringen, maar zetten voor 90% in op aandelen. Die hebben het beste track record wat betreft lange termijn rendement.
Ons doel is om gemiddeld 8% rendement te behalen. Ruim 3% voor de belastingdienst en inflate. Bijna 4% voor onszelf om van te leven en iets minder dan 1% als marge.
Geduld
Ik wind er geen doekjes om: in Nederland ben je al snel tussen de 15 en 20 jaar onderweg. Het is een marathon, geen sprint.
Dat komt omdat je om van 4% te leven, je 25 keer je jaarlijkse kosten geïnvesteerd moet hebben. Geef je € 3.000 per maand uit? Dan moet je minimaal € 900.000 (12 * € 3.000 * 25) vermogen opbouwen. Nu snap je meteen de focus van FO-ers op lage maandlasten 😅
Om te bepalen hoe lang je weg is kan je je savings rate gebruiken. Je savings rate is het deel van je maandelijkse netto inkomsten dat je niet uitgeeft. De combinatie van je savings rate en het rendement dat je behaalt op je investeringen bepaalt hoe lang het duurt voordat je 25x je jaarlijkse uitgaven in vermogen hebt.
Spaar je 40% (ons doel) en behaal je 6% netto rendement, dan bereik je het doelvermogen na 20 jaar. Spaar je 70%? Dan lukt het in 9 jaar. Indrukwekkend!

Let op Ik corrigeer rendementen voor inflatie (2%) en vermogensbelasting (1.2%) zodat ik uitgaven niet hoef te indexeren. Reken jezelf niet rijk met bedragen zonder rekening te houden met inflatie. Inflatie is een sluipmoordenaar.
Over het algemeen genomen is het een lange weg. 20 jaar opbouwen is voor ons het meest realistisch. 40% savings rate halen wij door bewust te leven, maar we houden dan ruimte genoeg voor wat luxe. Daardoor kunnen we én nu genieten van het leven, én toch relatief snel ‘klaar’ zijn. Als we niet voor FO zouden gaan zou ik 48 jaar moeten werken voor mijn pensioen.
Is FO voor iedereen?
Nee, ik denk niet dat iedereen financieel onafhankelijk kan worden.
Om substantieel te kunnen sparen moet je geld overhouden. En sommige kosten, zoals woonkosten, verzekeringen en boodschappen, hebben we allemaal. Het is veel makkelijker om te sparen als er € 4.000 binnenkomt, dan wanneer er € 1.800 binnenkomt.
Toch denk ik dat meer mensen mee kunnen doen dan dat je direct zou denken. Neem een kleine eerste stap.
Je kan beleggen met € 100 per maand.
Je kan vaak besparen op je uitgaven door ze in kaart te brengen, waardoor je misschien ruimte krijgt om te gaan investeren.
Bijverdienen kan je net die ruimte geven om wel te kunnen investeren.
Als je eenmaal begint met besparen en investeren gaat het steeds makkelijker. Enerzijds leer je leven met minder, anderzijds haal je inkomsten uit je al geïnvesteerde geld. Een bal die de heuvel afrolt pakt steeds meer momentum.
Is volledig FO haalbaar voor iedereen? Nee. Maar 5 jaar eerder stoppen met werken is wel haalbaar voor (bijna) iedereen. 10 jaar eerder stoppen met werken is haalbaar als je vroeg genoeg begint. 20 jaar eerder? Dan moet je aardig verdienen.
Veel FO-ers hebben een goede baan, investeren veel, en combineren dit met zuinig leven.
Financiële Onafhankelijkheid is meer mindset dan financiën
Ja, geld is noodzaak. Maar nog belangrijker om FO realistisch te maken is mindset.
De meeste mensen wonen in een zo duur mogelijk huis. De meeste mensen rijden in een zo mooi mogelijke (nieuwe?!) auto. De meeste mensen kopen dure meubelen. De meeste mensen dragen dure merkkleding. De meeste mensen werken tot hun pensioenleeftijd.
Wil je iets anders bereiken dan anderen? Dan zul je andere keuzes moeten maken dan anderen.
Kies ervoor om niet mee te doen met wat iedereen doet. Koop een huis voor 50% van je leencapaciteit, rij je auto af. Dat is stap 1 op weg naar Financiële Onafhankelijkheid.
We zijn tegendraads.
En dat is soms moeilijk. Gek genoeg vinden mensen het moeilijk om te accepteren dat wij andere keuzes maken. Dat wij niet groot wonen, maar wel een goede baan hebben. Dat onze iPhones makkelijk 4 jaar meegaan. Dat we nog steeds groente kopen bij de Lidl. Dat we niet vaak uiteten gaan.
Dat voelt, denk ik, als kritiek.
Niks van aantrekken. Wordt ook tegendraads.
Wat als je niet FO wordt?
Financiële Onafhankelijkheid dient om meer vrijheid te hebben. Daardoor zou je op je 50ste kunnen wisselen van carrière. Of slechts drie dagen per week gaan werken. Of een eigen bedrijf beginnen – wat jij wilt.
Maar niet iedereen die hieraan begint zal FO worden. Het leven gebeurt, plannen veranderen. Maar wie is beter af? Iemand die het nooit begint of iemand die 80% FO bereikt?
Elke hoeveelheid geïnvesteerd vermogen levert een stukje vrijheid op. Ook als het geen volledige onafhankelijkheid is. Financieel minder afhankelijk is niet verliezen, dan heb je alsnog gewonnen.
Wees tegendraads, wees vrij.
Leestips voor de FO-nieuwsgierige
Natuurlijk schrijf je je ten eerste in voor onze nieuwsbrief 😇 (al bijna 2.000 lezers gingen je voor!)
Websites
Boeken
- Your money or your life
- Rich dad, poor dad
- The Simple Path to Wealth
- The richest man in Babylon
En nu? Lees je in. Snij in je uitgaven. Open een beleggingsrekening. En ga. Doe het.
Veelgestelde vragen over Financiële Onafhankelijkheid
Wanneer de inkomsten uit je vermogen groter zijn dan je uitgaven dan heb je financiële onafhankelijkheid bereikt. Je hoeft niet meer te werken om toch de rekeningen te kunnen betalen.
Nee, helaas niet. In theorie misschien wel, maar in de praktijk moet je in elk geval een modaal gezinsinkomen hebben om een redelijke Savings Rate te behalen zonder echt extreme maatregelen te treffen.
Nee, dat hoeft niet. Maar het helpt wel. De beste indicatie van hoe snel je FO kan worden is het percentage van je inkomen dat je kan opsparen & investeren. Je Savings Rate. Die is natuurlijk te verhogen door zo min mogelijk uit te geven. Vandaar de focus op besparen.
Maar FO is zeker ook te bereiken door je inkomsten te vergroten.
Niet iedereen die het probeert zal helemaal onafhankelijk worden. Het leven gooit wel eens een effectbal. Dingen lopen soms anders.
Maar ben je slechter of beter af wanneer je 80% van FO hebt bereikt?
Een poging om FO te worden zorgt voor een betere financiële situatie. Dat brengt altijd rust, ruimte voor keuzes en vrijheid. Ook als je niet volledig de eindstreep haalt.
Ja! Als FO niet haalbaar is of niet wat je wilt dan kan je streven naar ‘financieel minder afhankelijk’ (FMA). Daar kan iedereen aan werken. En dat zou iedereen wat mij betreft ook moeten doen.
Nederland heeft voor- en nadelen voor ons FO-liefhebbers. Enerzijds betalen we behoorlijke belastingen en zijn de lonen relatief laag. Máár je krijgt voor al die belastingen wel iets heel waardevols terug: betaalbare zorg, AOW en doorgaans een (klein) pensioen.
Zelf vind ik daardoor FO in Nederland moeilijker te bereiken dan bijvoorbeeld in de USA. Maar het is ook veel minder risicovol op de stap te nemen.
